Eén van de vijf onderdelen in Taekwondo is de breektest, ofwel het breken van een plankje.
Het is een verplicht onderdeel bij onze clubexamens en het zwarte band examen. Ook zijn breektesten iets wat graag gezien wordt bij taekwondo demonstraties.
Waarom?
De breektest is een goede manier om je te oefenen in concentratie, kracht, focus, snelheid en nauwkeurigheid op objecten anders dan mensen, zonder zichzelf of een ander te verwonden. Belangrijk is te weten dat een zo goed als mogelijke techniek nodig is, want je kan makkelijk verwondingen oplopen, soms zelfs blijvend letsel. Door het breken van objecten raak je ervan bewust dat je eigen lichaam een machtig wapen is. Hierdoor zul je erachter komen dat tijdens de training je voorzichtig met je trainingspartner moet zijn.
Hoe?
Meestal wordt hout gebruikt als materiaal om te breken omdat het vrij eenvoudig breekbaar is met de hand of de voet. Andere gebruikte materialen zijn baksteen, dakpannen en soms zelfs honkbalknuppels. Breektesten kunnen worden uitgevoerd met elk hard lichaamsdeel. In taekwondo is dat meestal met hand of voet, maar ook met de elleboog, knie of zelfs met het hoofd. Om te beginnen met de test is het verstandig om met iets lichts te beginnen. Probeer niet meteen een dikke plank te breken en gebruik de techniek die je gewend bent. Maak gebruik van de technieken zoals je ze geleerd hebt en probeer zo ontspannen als mogelijk te zijn. Zodra je klaar bent om te beginnen, zou het goed zijn om je te concentreren op een punt dat enkele centimeters achter het werkelijke raakpunt ligt.
Natuurkunde
Om een plank( of enig ander materiaal) succesvol te kunnen breken moet je een drukmoment veroorzaken dat groter is dan de kritieke tijdslimiet die voor dat materiaal geldt. Dit drukmoment vindt plaats op het moment dat je de plank probeert te breken, deze wordt op twee punten gefixeerd. Als je je breektechniek correct uitvoert, tref je de plank in het midden hetgeen leidt tot een evenredige krachtverdeling op de twee (gefixeerde) delen.
Beide uiteinden van de plank verzorgen een tegenkracht die de helft. Bedraagt van de uitgevoerde krachtsexplosie op de plank. Als de kracht de plank bereikt, bevindt de bovenkant van de plank zich in een staat van compressie en de onderkant is volledig op spanning. Dit produceert een torsing over de as in het midden van de plank. Als deze torsing groot genoeg is, zal de plank breken.
Behalve de druk zijn andere elementen als kracht, stuwing en snelheid belangrijke aspecten. Hoe dikker de plank, hoe moeilijker deze te breken zal zijn. Dat is de reden dat meerdere kleinere/dunnere planken worden gebruikt in plaats van een dikke. De druk die ontstaat tussen de individuele planken is dan namelijk qua opbouw en drukverdeling efficiënter in het breekproces dan wanneer dat over een groot oppervlak verdeeld moet worden.
Breektesten worden binnen het taekwondo veelal gebruikt om de kracht en effectiviteit van de verschillende technieken te kunnen testen of te kunnen demonstreren. Met de juiste mentale instelling, gecombineerd met een correcte techniek, is het mogelijk zware breektesten probleemloos uit te voeren zonder daarbij blessures op te lopen.
Breektesten geven een inzicht in de eigen veelal onderschatte mogelijkheden. Ook stimuleert de uitvoering van breektesten het doorzettingsvermogen, zelfdiscipline en zelfvertrouwen.
Breektesten als exameneis
Voor het 1e dan examen is het uitvoeren van drie breektesten (1 verplicht met de voet, twee staan vrij, maar bestaat uit 1 voettechniek). Zoals reeds is beschreven is een goede voorbereiding vereist. Hierom is het aan te raden de beoefenaar in de beginfase kennis te laten maken met de bijbehorende trainingsvormen.
Voor 2de dan geldt het volgende: Breektest in één sprong zonder te landen twee breektesten uit de A-categorie, waarvan minstens een voettechniek.
Voor 3de dan zijn de volgende regels van toepassing: in één sprong zonder te landen twee voettechniek breektesten uit de A-categorie plus twee afzonderlijke hand/vuist breektesten uit de A-categorie naar eigen keuze. Het geheel in een doorgang uitgevoerd. Bij de breektest dient het midden van het materiaal minimaal op bandhoogte gehouden te worden.